Logistyka procesów produkcji - system MRP, OPT, KANBAN, BOA, FZ, CAD, CAP, CEA, CAM, CIM - rolety podtynkowe

Logistyka procesów produkcji

Logistyka w procesach produkcyjnych obejmuje zarządzanie przepływem strumieni materiałowych w procesie produkcyjnym i dotyczy projektowania kanałów przepływu w procesie wytwórczym, transportu wewnętrznego oraz zapasów produkcji w toku.

Zarządzanie przepływem materiałów będzie różnić się w poszczególnych przedsiębiorstwach a przebieg tego przepływu będzie zależeć od tego jak przedsiębiorstwo jest zorganizowane  i  zarządzane oraz od profilu jego produkcji. Z punktu widzenia logistycznego  należy uwzględnić w zarządzaniu podejście systemowe, a więc zacząć od fazy projektowania , poprzez  fazy organizacji i realizacji procesów produkcji  dojść do dystrybucji.

Typ produkcji związany jest z  jej skalą oraz stopniem specjalizacji komórek produkcyjnych  i musi być rozpatrywany łącznie. Istnieją trzy typy produkcji: masowa , seryjna i  jednostkowa.

 Forma organizacji produkcji w cyklu produkcyjnym zależy od technologii .

W związku z tym wyróżnia się metodę potokową, w gniazdach produkcyjnych i fazową. Z cyklem produkcyjnym wiąże się cykl zaopatrzeniowy. Zależności między typem produkcji a elastycznością planowania w przedsiębiorstwach produkcyjnych wskazują, że im bardziej masowa produkcja , tym bardziej realne jest stosowanie rozwiązań logistycznych w zakresie planów zaopatrzenia. Przy produkcji jednostkowej elastyczność musi być duża, dlatego szansę na wdrożenie zarządzania logistycznego maleją. Produkcja seryjna umożliwia stosowanie logistycznych rozwiązań , choć technologia może w znacznym stopniu wpłynąć na formy i organizację zaopatrzenia. Z punktu widzenia procesów logistycznych  produkcji i stopnia złożoności  nimi sterowania możemy wyróżnić procesy produkcyjne:

·       aparaturowe, zwane też procesami różnicującymi asortyment produktów w którym z niewielkiej liczby surowców w kolejnych stadiach produkcji wytwarzane są liczne wyroby w asortymencie w dostosowanym do popytu odbiorców,

·       obróbczo – montażowe, określane mianem scalających asortyment produkcji w którym z wielu materiałów wytwarza  się ograniczony rodzajowo zestaw produktów finalnych.[1]

Podobnie jak w procesach logistycznych innych faz działalności przedsiębiorstwa, w logistyce produkcji występują procesy rzeczowe obejmujące transport wewnętrzny surowców, materiałów, półfabrykatów, czynności manipulacyjne oraz obsługę zapasów w toku produkcji, a także informacyjne do których  należą  planowanie, sterowanie i regulowanie materialnych przepływów produkcji.

Do najbardziej znanych i najczęściej stosowanych w praktyce nowoczesnych systemów planowania i sterowania produkcją można zaliczyć:

·       system planowania zapotrzebowania materiałowego MRP, który został omówiony wcześniej

·       system planowania i optymalizacji procesu i potencjału produkcyjnego OPT (Optimized Production Technology) – który jest alternatywną koncepcją dla ilościowego operacyjnego planowania sfer odpowiedzialności logistycznej, punktem wyjścia w tym systemie jest określenie „wąskich gardeł” ograniczających przepustowość całego systemu.[2]

Do systemów operacyjnych sterowania zalicza się:

·       system sterowania produkcją  KANBAN, który zorientowany jest na realizację niskich zapasów i  krótkiego czasu przebiegu, przy równoczesnym przestrzeganiu  terminowości realizacji zadań, jest to zdecentralizowany proces sterowania produkcji powtarzalnej przebiegający na podstawie reguł samosterujących,

·       system  Just  in  Time  co oznacza w języku polskim „dokładnie na czas”, który jest rozwinięciem systemy KANBAN i obejmuje szerszy zakres niż przepływ produkcji uwzględniając ekonomiczno – rynkowe kryteria tzn. bez strat czasowych i materiałowych unikając marnotrawstwa w zakresie czynnika ludzkiego i energii, dostosowując się równocześnie do życzeń klientów  odnośnie ceny i jakości , serwisu dostaw,

·       system sterowania BOA (Belastungcorientierte Auftragsfreigabe) zorientowany na optymalne obciążenie i wykorzystanie stanowiska realizacji zleceń , którego założeniem jest próba osiągnięcia odciążenia produkcji  przez redukcję średniego czasu jej przebiegu i przez redukcję zapasów,

·       system sterowania  (Fortschrittzahlen – System – FZ – System) oparty na rozwoju relacji „ilość – czas” rzeczywistego  i planowanego zapotrzebowania oraz skali produkcji, rozwinięty na potrzeby produkcji seryjnej, którego istotną zaletą jest możliwość jednoczesnej analizy oraz porównanie stanu osiągniętego i zaplanowanego.

Sterowanie coraz bardziej skomplikowanymi procesami produkcyjnymi, których wykorzystuje się zaawansowane technologicznie maszyny i urządzenia, automatyzację i robotyzację wielu procesów przy coraz większych wymaganiach rynku, wymusza stosowanie rozwiązań informatycznych. Powszechna informatyzacja łańcucha dostaw nie ominęła także samego procesu wytwórczego. Właściwie to przedsiębiorstwa produkcyjne jako pierwsze zaczęły stosować zintegrowane systemy informatyczne, które wykorzystywane są do wspomagania wielu funkcji. Najistotniejsze z nich to:

·       wspomagane komputerowo projektowanie realizowane przez systemy komputerowe – CAD,

·       wspomagane komputerowo planowanie produkcji – systemy CAP,

·       wspomagane komputerowo obliczenia inżynierskie i symulacyjne – systemy CAE, rozumiane często jako połączenie funkcji CAD i CAP,

·       wspomagane komputerowo wytwarzanie – systemy CAM, które zajmują się sterowaniem zautomatyzowanych linii produkcyjnych , w tym elastycznych systemów produkcyjnych,

·       wspomagana komputerowo kontrola realizacji wymogów jakościowych – CAQ,

·       wspomagane komputerowo administracja i prace biurowe – systemy CAA oraz CAO ,

·       planowanie i sterowanie produkcją – systemy PPC, których działanie opiera się na opisanym systemie MRP lub Just in Time

·       śledzenie przebiegu produkcji – systemy PAC,

·       zintegrowany komputerowo system zarządzania produkcją – CIM , który łączy zautomatyzowane linie produkcyjne z funkcjami planowania, projektowania, zaopatrzenia i zbytu  w jeden spójny system informatyczny, umożliwia optymalizowanie produkcji i wzrost elastyczności działania przedsiębiorstwa. [3]

       Oprócz wymienionego systemu CIM  dostępne  są  systemy realizujące wszystkie podstawowe funkcje zarządzania logistycznego takie jak : 

        SYSTEM R/3, TETA, MRP, MFG/PRO.

Zatem  podejście logistyczne, którego wyrazem jest idea zintegrowanej komputerowo produkcji, pozwala na obniżenie kosztów także w ramach procesu wytwarzania, w którym jak dawniej sądzono, że nie ma rezerw kosztowych. Również podniesienie poziomu jakości produkcji ma istotne implikacje logistyczne z punktu widzenia obsługi rynku.[4]

---

[1]  Skowronek C, Sariusz – Wolski Z., „Logistyka w przedsiębiorstwie” PWE, Warszawa 1999

[2]  Blaik P., „Logistyka. Koncepcja zintegrowanego zarządzania przedsiębiorstwem” PWE,

     Warszawa 1999

[3] Pod redakcją Golembskiej E., „Kompendium wiedzy o logistyce” PWN, Warszawa – Poznań 1999 rolety podtynkowe https://www.wolny.org.pl/Rolety-lodz/Rolety-zewnetrzne-podtynkowe.html 

[4] Pod redakcją Golembskiej E., „Kompendium wiedzy o logistyce” PWN, Warszawa – Poznań 1999